Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại thủ đô Washington,óthểtrởthànhchỉbancah5 Mỹ ngày 1/10 dẫn thông tin từ kênh Telegram liên kết với Tập đoàn Wagner cho biết Pavel Prigozhin, 25 tuổi, con trai cựu trùm Yevgeny Prigozhin, đã nắm quyền chỉ huy lực lượng này. Pavel cũng được cho là đang đàm phán với Vệ binh Quốc gia Nga (Rosgvardia) về việc để Wagner tái tham chiến ở Ukraine.
Wagner không có lãnh đạo rõ ràng nào từ khi Yevgeny Prigozhin chết trong tai nạn máy bay. ISW nói rằng một số thành viên Wagner phản ứng tiêu cực sau khi Tổng thống Vladimir Putin tuần trước gặp Andrey Troshev "Tóc bạc", cựu chỉ huy cấp cao của Wagner, để bàn về cách triển khai hiệu quả "các đơn vị tình nguyện" ở Ukraine.
"Một số thành viên Wagner muốn ủng hộ người thay thế có mối quan hệ với Prigozhin, thay vì Troshev, người liên kết với Điện Kremlin và Bộ Quốc phòng Nga", ISW cho hay.
Pavel Prigozhin, con trai của cựu trùm Wagner Yevgeny Prigozhin. Ảnh: East2west News
ISW chỉ ra rằng với diễn biến này, lính Wagner sẽ không bắt buộc phải ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga. Rosgvardia thuộc sự quản lý của Hội đồng An ninh Nga, báo cáo trực tiếp lên Tổng thống Putin, người giữ vai trò Tổng Tư lệnh Tối cao và Chủ tịch Hội đồng An ninh.
Tuy nhiên, ISW dẫn các nguồn thạo tin nói Pavel Prigozhin có thể không hoàn toàn độc lập trong việc lãnh đạo tổ chức vì chịu ảnh hưởng của Mikhail Vatanin, người đứng đầu cơ quan an ninh của Wagner.
Giám đốc Rosgvardia, Viktor Zolotov, đang xem xét khả năng cho phép lính Wagner gia nhập Rosgvardia với tư cách đơn vị Wagner riêng biệt. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ chi nhánh này của Wagner có thể hoạt động cùng Rosgvardia như thế nào.
Rosgvardia được thành lập vào năm 2016, với các nhiệm vụ như bảo vệ biên giới, kiểm soát súng đạn, chống khủng bố, chống tội phạm có tổ chức, bảo vệ trật tự công cộng và các cơ sở quan trọng của nhà nước.
"ISW từng đánh giá các đơn vị rời rạc của Wagner khó có thể gây ra mối đe dọa quân sự nghiêm trọng cho Ukraine nếu không có sức mạnh đầy đủ như dưới thời Yevgeny Prigozhin và Dmitry Utkin. Tuy nhiên, đánh giá này sẽ không còn đúng nếu Wagner tái lập thành tập đoàn lớn và chặt chẽ dưới sự lãnh đạo tập trung hiệu quả của chính phủ Nga", ISW cho hay.
Prigozhin và cánh tay phải Dmitry Utkin đã thiệt mạng trong vụ rơi máy bay ở Nga hồi tháng 8. Wagner đóng vai trò quan trọng trong việc giúp lực lượng Nga kiểm soát thành phố Bakhmut ở miền đông Ukraine hồi tháng 5. Tuy nhiên, trùm Wagner đã tiến hành cuộc nổi loạn vào tháng 6.
Khi còn lãnh đạo Wagner, Troshev "Tóc bạc" đã tham gia chỉ đạo chiến dịch tấn công Bakhmut, song ông hiếm khi ra mặt. Các kênh Telegram có liên kết với Wagner chủ yếu đề cập đến Troshev với tư cách chủ tịch "Liên đoàn Bảo vệ Lợi ích của các Cựu chiến binh trong Chiến tranh Cục bộ và Xung đột Quân sự". Cũng theo những kênh này, phong cách lãnh đạo và những chiến thuật của Troshev đã giúp Wagner giành chiến thắng và gây ấn tượng với Tổng thống Putin.
Ngày 3/7, một kênh Telegram thân Wagner đăng thông báo Troshev đã bị Wagner sa thải. Một số blogger quân sự Nga chia sẻ tài liệu cho thấy Troshev có thể là người đã thông báo trước cho giới lãnh đạo cấp cao Nga về kế hoạch nổi loạn của Wagner.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuần trước cho biết Troshev hiện làm việc tại Bộ Quốc phòng Nga.
Huyền Lê(Theo Telegraph, Al Arabiya)